گزارش همشهری از مراسم رونمایی کتاب«فلسفه ایده اولیه داستان» در حوزه هنری | روایت و نسبت آن با تبیین ادبیات داستانی دینی
تاریخ انتشار: ۸ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۴۱۸۳۷
همشهری آنلاین- علی‌الله سلیمی: ایده اولیه در داستان‌نویسی از چنان جایگاه رفیعی برخوردار است که مباحث نظری بسیاری از سوی کارشناسان و منتقدانی ادبی به این موضوع اختصاص یافته و هر یک از محققان و پژوهشگران نظراتی اغلب متفاوت در این خصوص مطرح کرده‌اند. بخشی از این نظریات در قالب مقالات ادبی متعدد به قلم نویسندگان مختلف منتشر شده و محققان و پژوهشگرانی هم بوده‌اند که نظریات جامع خود در این باره را در قالب کتاب‌های مرجع تالیف و منتشر کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ابتدای مراسم رونمایی کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان»، محمدرضا سنگری طی سخنانی گفت: «انتشار این کتاب اتفاقی ارزنده است که باید آن را به فال نیک گرفت. نویسنده قلم و زبان خاصی دارد و توانسته در بین مخاطبان جای خود را باز کند. موضوع چگونگی گسترش ایده اولیه در فیلمنامه و داستان باید مورد توجه اهل تحقیق قرار گیرد. کتاب«فلسفه ایده اولیه داستان» با این سوال آغاز می‌شود که ایده اولیه داستان از چه جنسی است و با چه هدفی مورد توجه نویسنده قرار می‌گیرد؟ ما پیش از این کتاب سلول بنیادین داستان نوشتۀ محمدرضا سرشار را داریم خصوصیت اصلی این کتاب را باید در مخاطب و رویکرد آن‌ها دانست. مخاطب این کتاب داستان نویسانی هستند که برای نوشتن داستان خود به دنبال یافت سوژه خواهند بود. لذا مسئله اصلی این کتاب سوژه‌یابی یا ایده‌یابی است. اما از انجا که تا خود ایده روشن نشود، ایده‌یابی نیز مشخص نخواهد شد به این مقوله نیز به نحو مختصری پرداخته شده است.» وی افزود: «تحقیق حاضر با معرفی روش‌شناسی تقصیر در پاسخ به پرسش چگونگی تجزیه روایت داستانی به جوانب بنیادین آن و تفکیک جوانب از ارکان، اجزاء، ابزارها و عناصر این امکان را فراهم می‌آورد تا در فرایندی مرحله‌مند، جوهره اصلی روایت داستانی استخراج شود. بدین ترتیب موضع کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان» به عنوان محصول نهایی کاربست فرایند تقصیر فراهم می شود.»
در ادامه مراسم رونمایی از کتاب جدید احمد شاکر، مهدی کاموس درباره موضوع کتاب صحبت کرد و گفت: «کتاب تئوریک در زمینه فلسفه ایده اولیه داستان با این حجم واقعا ارزشمند است. اولین اثری که از شاکری خواندم «عریان در برابر باد» بود که در همین انتشارات سوره مهر چاپ شده بود. در همان سال‌ها با شاکری در خصوص ادبیات توحیدی و در حاشیه کنگره ایثار و شهادت در بین سال‌های ۸۹ تا ۹۱ مباحثه میکردیم. نویسنده آثار ارزشمند دیگری در حوزه مانایی و میرایی ادبیات دفاع مقدس، ادبیات سیاه دفاع مقدس تولید نموده است که در حوزه نظریه ادبی در خور توجه هستند. پیشنهاد می‌کنم یک اصطلاح نامه در انتهای کتاب "فلسفه ایده اولیه داستان" درج شود. همچنین جای نمایه در انتهای کتاب خالی است. قطع و فونت کتاب خوب است .جایگاه ایده اولیه در میان عناصر داستان و نسبت و مناسبات ان با علل اربعه روایت داستانی مورد توجه نویسنده قرار گرفته است. علت صوری شکل دهنده روایت است. بنابر این انچه هیئت داستان به واسطه آن محقق می شود علت صوری‌اش خواهد بود.» وی افرود: «در این کتاب شاکری مطرح می‌کند که تامل در ماهیت ایدۀ اولیه، جایگاه آن را در هندسه معرفتی از لطیفه‌ای ذوقی به عنصری رکنی ارتقا می‌بخشد. تا جایی که باید گفت، نظریه پردازی، نقد و آموزش داستان منوط به کشف و تحلیل ایده است.»
سخنران بعدی مراسم، حجت‌الاسلام مهدی جهان بود که گفت: «فلسفهنویسی کار پیچیده‌ای است و فلسفه مضاف نیز شرایط خاص خودش را دارد. ما در فلسفه مضاف، مسائل کلی علی و معلولی را مورد توجه قرار می‌دهیم. در حقیقت در فلسفه مضاف دو محور کلان وجود دارد؛ علم و موضوعات آن. ایده اولیه چیزی است که حاکی از ظهور یک پدیده برای ذهن برای ارائه و تولید است. اگر این ایده در ادبیات باشد، منجر به آفرینش ادبی می‌شود. نسبت فصول کتاب کتاب«فلسفه ایده اولیه داستان» متوازن نیست و بهتر است نویسنده آن را مورد بازنگری قرار دهد. باید به این سوال مهم بیندیشیم که یک کار هنری از کجا شروع می‌شود؟ در سینما این عنوان با مفهوم بازنمایی گره خورده است و تعبیر نزدیک دیگری که در این زمینه می‌توان ذکر کرد محاکات است که موازی با ایده اولیه مطرح می‌گردد.»
نویسنده کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان»، احمد شاکری هم در این نشست گفت: «یکی از مهمترین ضرورت‌های پرداخت به چنین مباحثی در حوزه فلسفه روایت، فهم ماهیت روایت و در نتیجه نسبت آن با مقوله دین و تبیین ادبیات داستانی دینی یا ادبیات داستانی انقلاب است. طبعا چنین نسبتی جز با شناخت طرفین نسبت محقق نخواهد شد. و شناخت طرف ادبیات یا روایت داستانی از اهم مباحثی است که در شناخت لایه‌های آن تنزل پیدا می‌کند. بنابر این فهم اینکه داستان دینی چیست؟ در این کتاب به پرسش‌هایی از این دست تبدیل می‌شود که داستان دینی در چه سطحی متصف به وصف دینی می‌شود؟ به تعبیری ماهیت دینی برای ادبیات در چه سطحی از روایت قابل فرض است؟ آیا در سطحی که هنوز درون‌مایه به واسطه عدم تمامیت روایت محقق نشده است می‌توان روایت (ایده اولیه) را متصف به دینی کرد؟ بحث دیگری که جنبه آفرینشی و کاربردی بسیار با اهمیتی دارد، مقوله چگونگی و کجایی داستان است. اینکه داستان از کجا می‌آید در ایده اولیه و در ضمن بحث از ایده‌یابی قابل بیان است. تردیدی در این نیست که فهم ایده‌یابی و اینکه اثر روایی در کوچک‌ترین کمیت خود و اولین مراحل شکل‌گیری اش از کجا می اید و چگونه شکل می گیرد نیازمند شناخت ایده اولیه یا همان کمیت ابتدایی است.»
بخش پایانی مراسم به سخنرانی محمدحسن شاهنگی در انتهای این اختصاص داشت که وی نیز گفت: «ورود به چیستی بطون روایت و جوانب و لایه‌های آن خواهد بود. از این منظر، فلسفه ایده اولیه خود یکی از موضوعات اساسی در نیل به فلسفه روایت و پس از آن فلسفه ادبیات داستانی انقلاب اسلامی است. نگارنده کتاب «فلسفه ایده اولیه داستان»، با این فرض اولیه که ادبیات داستانی کشورمان بخصوص پس از پیروزی انقلاب اسلامی وارد مرحله نوزایی و تغییر و تحول شده و در مرحله گذار از تجربه ابتدایی به سمت اسلوب و صورت آرمانی است، رویکرد پیشینی را در پژوهش فلسفه ایده اولیه برگزیده است. از این مجرا ایده اولیه متوقع را به مثابه امر مفروض و موجود ذهنی برای شکل مطلوب ادبیات داستانی معیار مورد واکاوی قرار داده است.» در انتهای مراسم، رونمایی از کتاب«فلسفه ایده اولیه داستان» با حضور حاضران انجام شد.
کد خبر 835329 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها آموزشی کتاب - نویسندگان و پدید آورندگان کتابخانه، کتابخوانی، کتابداری کتاب - معرفی و نقدمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: آموزشی کتابخانه کتابخوانی کتابداری کتاب معرفی و نقد ادبیات داستانی مراسم رونمایی روایت داستانی مورد توجه ایده یابی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۴۱۸۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زندگی سخت است آیا فلسفه می‌تواند کمک کند؟
فرارو- کی رن ستیا، استاد فلسفه در دانشگاه‌ام آی تی در کمبریج در ماساچوست است. عمده فعالیت‌های فلسفی او در زمینه اخلاق، معرفت‌شناسی و فلسفه ذهن هستند. از ستیا کتاب «راهنمای مواجهه فلسفی با میانسالی» با ترجمه «سینا بحیرایی» توسط انتشارات «مهرگان خرد» به زبان فارسی چاپ شده است. تازه‌ترین کتاب او «زندگی سخت است» نام دارد و با مضمونی فلسفی دارای فصولی در مورد ناتوانی، تنهایی، اندوه، شکست، بی‌عدالتی، پوچی و امید است. این کتاب به عنوان یکی از بهترین کتاب‌های معرفی شده از سوی نشریه «نیویورکر» در سال ۲۰۲۲ میلادی انتخاب شده است. از دیگر کتاب‌های او می‌توان به «شناخت درست از غلط» (انتشارات آکسفورد، ۲۰۱۲ میلادی) و «دلایل بدون عقل گرایی» (انتشارات دانشگاه پرینستون، ۲۰۰۷ میلادی) اشاره کرد.
به گزارش فرارو به نقل از وُکس، فلسفه چیست؟ این یک پرسش قدیمی است شاید یکی از قدیمی‌ترین پرسش‌ها در تاریخ فلسفه و هرگز یک پاسخ متفق القول درباره آن وجود نداشته است. برخی از افراد فکر می‌کنند هدف فلسفه این است که دنیا را معنا کند تا نشان دهد چگونه همه چیز به یکدیگر پیوند خورده است. برای عده‌ای دیگر فلسفه ابزاری عملی است که باید به ما بگوید چگونه زندگی کنیم. اگر شما در اردوگاه دوم قرار دارید پس منصفانه است که بگویم فلسفه را نوعی خودیاری قلمداد می‌کنید. این یک سنت فکری است که دست کم از لحاظ نظری می‌تواند شما را به سوی زندگی‌ای بهتر یا چیزی شبیه به آن راهنمایی کند.
من در کتاب خود تحت عنوان "راهنمای مواجهه فلسفی با میانسالی" نشان داده ام که فلسفه می‌تواند به ما در مواجهه با مشکلات عینی زندگی و روزمره و دست و پنجه نرم کردن با آن کمک کند.
من در کتاب ام نوشته ام "زندگی سخت است". آیا فلسفه زندگی می‌تواند در این سه واژه خلاصه شود به گمان ام می‌تواند. فیسلوفان عصر باستان مانند افلاطون و ارسطو در مورد زندگی ایده آل می‌اندیشیدند و سعی می‌کردند نقشه‌ای برای آن ارائه دهند. این می‌تواند غیر واقع بینانه و هم به نوعی خود تنبیه کننده باشد. اغلب راه درست برای نزدیک شدن به زندگی ایده آل این است که فکر کنید: "این در دسترس نیست. من نباید خود را بخاطر این واقعیت که در دسترس نیست سرزنش کنم". واقعیت آن است که خوب زندگی کردن یا تا آنجا که می‌توانید خوب زندگی کردن مربوط به مواجهه با روش‌هایی است که در آن زندگی سخت است.
بحران میانسالی یکی از آن پدیده‌های فرهنگی است که تاریخ پیدایش خاصی دارد. "الیوت ژاک" روانکاو کانادایی در سال ۱۹۶۵ میلادی مقاله‌ای با عنوان "مرگ و بحران میانسالی" و منشاء اصطلاح بحران میانسالی از آنجاست. ژاک به بیماران و زندگی هنرمندانی که بحران‌های خلاقانه میانسالی را تجربه کرده بودند نگاه می‌کرد. آنان اکثرا در دهه سوم عمرشان به سر می‌بردند و این موضوع واقعا با کلیشه بحران میانسالی امروزی سازگاری ندارد. تغییری در طرز فکر مردم در مورد بحران میانسالی ایجاد شده است. اکنون ایده این است که رضایت از زندگی افراد به شکل U با شیب ملایمی است که اساسا حتی اگر یک بحران نباشد افراد در دهه چهارم عمر خود در پایین‌ترین سطح آن شیب قرار دارند. این موضوع برای زنان و مردان صدق می‌کند و در سراسر جهان به درجات مختلف صدق می‌کند و بسیار فراگیر است. بنابراین، وقتی افرادی مثل من در مورد بحران میانسالی صحبت می‌کنند چیزی که واقعا در ذهن دارند بیشتر شبیه یک بیماری میانسالی است ممکن است به سطح بحران نرسد، اما به نظر می‌رسد چیزی به طور مشخص در مورد یافتن معنا و جهت گیری در این دوره میانسالی چالش برانگیز است.
بسیاری از موارد درباره بحران میانسالی وجود دارد. برخی در آن مقطع به گذشته نگاه می‌کنند و احساس پشیمانی می‌کنند. همیشه این حس وجود دارد که گزینه‌های شما محدود شده اند. این احساس وجود خواهد داشت که پیش‌تر فرصت‌هایی باز برای شما وجود داشتند و انواع مختلفی از زندگی وجود داشند که واقعا برای تان جذاب بودند، اما اکنون به روشی واضح، مادی و عینی نمی‌توانید با آن‌ها زندگی کنید. هم چنین این پشیمانی وجود دارد که همه چیز در زندگی شما اشتباه پیش رفته است شما اشتباه کرده اید اتفاقات بدی رخ داده و اکنون پروژه این است:"چگونه بقیه عمرم را در این شرایط ناقص زندگی کنم"؟ زندگی رویایی برای بسیاری از ما گزینه‌ای خارج شده از دسترس قلمداد می‌شود.
افراد هم چنین این احساس را دارند که بخش عمده زندگی درگیر روزمرگی است. به جای چیز‌هایی که زندگی را با ارزش به نظر می‌رسانند فقط یکی پس از دیگری درگیر روزمرگی هستیم. سپس مرگ به نظر می‌رسد که در فاصله‌ای قرار دارد که می‌توانید آن را با عباراتی که واقعا قابل درک هستند اندازه گیری کنید. شما این حس را خواهید داشت که یک دهه چگونه است و در بهترین حالت صرفا سه تا چهار دهه باقی مانده پیش روی تان خواهد داشت.
بخشی از احساس از دست دادن به چیزی مربوط می‌شود که فیلسوفان آن را "ارزش‌های غیر قابل مقایسه" می‌نامند. این ایده که اگر بین ۵۰ تا ۱۰۰ دلار انتخاب کنید و ۱۰۰ دلار را بگیرید لحظه‌ای پشیمان نمی‌شوید. اما اگر بین رفتن به کنسرت یا ماندن در خانه و گذراندن وقت با فرزندتان یکی را انتخاب کنید در هر صورت چیزی غیر قابل جایگزین را از دست خواهید داد.
یکی از چیز‌هایی که ما در میانسالی تجربه می‌کنیم انواع زندگی‌هایی است که نمی‌توانیم زندگی کنیم که با زندگی ما متفاوت است و هیچ جبرانی واقعی برای آن وجود ندارد و این می‌تواند بسیار دردناک باشد. فکر این که "من می‌توانستم زندگی بهتری داشته باشم همه چیز می‌توانست برای من بهتر پیش برود" تقریبا همیشه وسوسه انگیز است، اما می‌توانید این گونه فکر کنید که اگر هرگز فرزند فعلی تان را نداشتید با افراد فعلی‌ای که دوست هستید ملاقات نمی‌کردید، اما واقعیت آن است که در غیر این صورت یعنی در صورت نداشتن فرزند چند دوست دیگر داشتید که عالی بودند.
نقطه شروع آن است که با سختی‌ها بنشینیم و آن‌ها را تصدیق کنیم و سپس برای درک آن چه واقعا در حال رخ دادن است تلاش کنیم و ویژگی آن را واقعا توصیف کنیم. این با نوعی روش شناسی فلسفی مرتبط است که من آن را پذیرفته ام. بین توصیف ادبی و انسانی پدیده‌هایی مانند غم و اندوه و تأمل فلسفی تداوم واقعی وجود دارد.
اغلب آن چه تأمل فلسفی ارائه می‌دهد کمتر دلیلی بر این است که شما باید این گونه زندگی کنید و مفاهیم بیشتری را برای بیان تجربیات خود و سپس ساختار و راهنمایی نحوه ارتباط خود با واقعیت را نشان دهید. از این طریق می‌توانیم بفهمیم که چگونه فلسفه می‌تواند به عنوان خودیاری عمل کند.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد